سیما میرلو – صفحه مشاوره
فرزندم در مقابل دوستانش بسیار ضعیف است وهر کاری از او می خواهند انجام می دهدو خودش قدرت تصمیم گیری نداشته و اصلا اعتماد به نفس ندارد . چکار کنم تا اعتماد به نفس پیدا کند؟
در ابتدا اعتماد به نفس را تعریف می کنم و تفاوت آن با عزت نفس چیست؟
اعتماد به نفس یعنی اعتماد به توانمندی های خود و خود را توانمند دانستن اما در مقابل، عزت نفس یعنی من ارزشمندم حتی اگر هیچ توانمندی نداشته باشم .
اما چرا بعضی بچه ها اعتماد به نفس بالایی د ارند و بعضی ندارند؟
فرزندی که در خانه همه کارهای او را والدینش انجام می دهند به این باور می رسد که من توانایی انجام هیچ کاری را ندارم که اگر داشتم مادرم برایم انجام نمی داد و آنها را به خودم محول می کرد.
بطور کلی والدین در رفتار با فرزندشان معمولا 4 روش مختلف را بکار می برند :
- 1-انجام دادن کارها “برای او” مثلا در حالی که خودش توانایی خوردن غذا را دارد ولی مادر به او غذا می دهد
- 2-انجام دادن کارها “بر روی” او . مثلا مادریا پدراو را تنبیه می کند یا با او قهر می کند.
- 3-انجام دادن کارها “همراه با او” مثلا مادرهمراه با او بازی می کند یا به مدرسه می رود.
- 4- “رها کردن او” به حال خود. مثلا وقتی در خردسالی قشقرق به پا کرده و گریه می کند مادراو را به حال خود رها می کند.
گاهی لازم است شما نوزاد خود را که شیر خورده و خیس نیست اما گریه می کند تنها بگذارید تا او آرام آرام به خواب برود.و یا کودک خود را که مرتب بهانه می گیرد و می خواهد با شما بازی کند تنها بگذارید تا او یاد بگیرد چگونه می تواند با اسباب بازیهایش بازی کند .
بیشترین آسیبی که شما به فرزندتان می زنید این است که در کار کردن برای او افراط می کنید .
و زمانی که می خواهید کاری را همراه با او انجام دهید به این توجه نمی کنید که آیا این همراهی واقعا نیاز هست یا نه ؟ آیا کودک شما تمایلی به این همراهی دارد یا نه؟
بیشتر بخوانید : نوجوانم با من جر و بحث می کند
والدین به 3 دلیل کار های فرزندشان را انجام می دهند:
- یا او را خیلی دوست دارند بطوریکه این میزان دوست داشتن می تواند برای او آسیب زننده باشد .
- یا می خواهند کارهای فرزندشان سریع تر و راحت تر انجام شود و به این دلیل فرصت اشتباه و آزمون و خطا را از او می گیرند
- و در حالت سوم می خواهند بر او کنترل و تسلط بیشتری داشته باشند .
به همین دلیل حتی می بینیم زمانیکه فرزندشان خواسته والدین را انجام نمی دهد بر سرش داد می زنند و او را تنبیه می کنند
فرزندان نیاز به محبت ، عشق و حمایت و آموزش های والدین دارند . اما همه مواقع به حضور والدین نیاز ندارند . والدینی که فرزند خود را مدام تحت کنترل خود دارند آزادی و قدرت او را می گیرند و به او اجازه نمی دهند که یاد بگیرد چگونه بر خود و شرایطش مسلط شود . چرا که اگر شما در همه شرایط برای او تصمیم بگیرید فرزندتان به این نتیجه می رسد که توانایی تصمیم گیری ندارد وضعیف تر از آن است که بتواند به تنهایی و مستقل کارهایش را انجام دهد . این فرزندان معمولا در نوجوانی افراد ضعیفی هستند که والدین خود را مسئول این ضعف خود می دانند و بسیار او والدین خود خشمگین بوده و دست به سرکشی می زنند . از طرفی همین والدین که همه کارهای فرزندشان را انجام داده اند حال در نوجوانی از او انتظارات بالا دارند و توقع دارند او همه کارهایش را خودش انجام بدهد .
پس بهترین راهکار چیست؟
شما باید به تناسب افزایش توانمندیهای فرزندتان از کمک کردن به او کم کنید و هر کاری که می خواهید برای او انجام دهید ابتدا این سوال را از خودتان بپرسید: آیا این کاری که برای فرزندم انجام می دهم در حد توانایی های او هست یا نه؟ اگر فکر می کنید او توانایی انجام آن را دارد اما ممکن است زمان طولانی تری ببرد و یا اشتباه کند سعی کنید وقت بیشتری به او بدهید تا او با آزمون و خطا بتواند آن کار را خودش انجام دهد تا بتواند بر خودش و شرایط کنترل بیشتری پیدا کند و اعتماد به نفسش افزایش یابد تا زمانیکه به سن نوجوانی می رسد یک نوجوان مسئولیت پذیر و توانمند باشد .
رفتار های کارآمد را تنها در صورتی یاد می گیریم که کارها را ” برای خود” ” به تنهایی ” و یا “همراه با ” کسی انجام دهیم بطوریکه کار را از ما نگیردو خواسته خودش را به ما تحمیل نکند . ما مسئولیت پذیری را تنها با گرفتن مسئولیت یاد می گیریم پس کودکان نیاز دارند کارهایی را به تنهایی انجام دهند و فرصت این را پیدا کنند که با پیامد های کارهایشان مواجه شوند .
بیشتر بخوانید : آزادی نوجوان