درمانده شده ام

با سلام من  مادری هستم که صاحب یک فرزند نابینا شده ام واکنون بسیار درمانده هستم . لطفا کمکم کنید.

با سلام  خدمت شما مادر گرامی . گاهی ما در شرایطی قرار می گیریم که  تحت کنترل ما نیست و ما هم هیچ کاری از دستمان بر نمی آید مثل بیماری لاعلاج . مرگ عزیزان . طلاق و…و بسته به شدت اتفاق و وجود سیستمهای حمایتی  و ویژگیهای شخصیتی خود ،  این شرایط منجر به ایجاد یک شوک و بحران و نوعی “سوگ” در زندگی ما می شود .

مراحل سوگ چیست؟

اما طبق گفته دکتر کوبلر راس ، سوگ دارای 5 مرحله است:1- شوک و انکار که نمیخواهیم باور کنیم که چه بلایی  بر سرمان آمده  2- خشم نسبت به خود یا دیگران (چرا من؟) که به دلیل احساس ناکامی و عدم کنترل ما بر شرایط است  3- چانه زدن (سازگاری منفعلانه) که میخواهیم به دنبال کمترین آسیب ممکن باشیم و برای این اینکار با صدقه و نذربا خدا معامله میکنیم  . 4- افسردگی (ناامیدی از تغییر شرایط) که در این مرحله برای خودمان عزا می گیریم و ممکن است روی  خواب و خوراکمان تاثیر بگذارد و مرحله آخر  5- پذیرش (سازگاری فعالانه) که می پذیریم که شرایط را نمی توانیم  تغییر دهیم و باید کنار بیاییم.

ماشین رفتار چیست؟

اما شما مادر گرامی ،  گفتید احساس درماندگی می کنید . اگر بیشتر دقت کنیئ متوجه می شوید که آنچه به انسان احساس درماندگی می دهد” فکری” است که پشت این احساس قرار دارد شما زمانی که به فرزندتان نگاه می کنید چه فکری از ذهنتان می گذرد؟

رفتارهای ما مثل ماشین است که دو چرخ جلوی آن که تحت اختیار ماست(راننده) که شامل : “افکار و اعمال ” ماست و دو چرخ عقب که در اختیار دو چرخ جلو است و نه  در اختیار ما:  ” احساسات  ما و واکنشهای بدنی” ماست.بنابراین اگر بتوانیم افکار و اعمال خودمان را تغییر دهیم احساسات وواکنشهای  بدنی مان  هم تغییر خواهد کرد.

پس برای تغییر افکارمان یک سوال اساسی باید از خودمان بپرسیم:

در این شرایط غیر قابل تغییر (که فرزندم نابیناست) من چگونه” مادری” می توانم باشم  ؟

پاسخ شما به این سوال “احساس ” شما را تعیین خواهد کرد/

شما حداقل دو انتخاب دارید :

انتخاب اول : شما می توانید اینگونه فکر کنید : زندگی کردن با این کودک یعنی پایان دادن به همه تفریحاتم، آخه چرامن؟ ، من دیگر روی خوش در زندگی نخواهم دید و… که در نتیجه  شما یک مادر افسرده ،غمگین ، عصبانی و کلافه و.. خواهید بود و در این صورت یک زندگی بدون عشق ، خسته کننده و افسرده را تجربه خواهید کرد و نهایتا یک مادر افسرده خواهید بود.

اما انتخاب دوم شما : شما می توانید فکر کنید که مادران زیادی هستند که فرزند نابینا دارند و توانستند با این مساله کنار بیایند ، ما افراد موفق نابینا کم نداریم.که با این فکر، شما یک مادر توانمند ، امیدوار ، مهربان ، صبور و عاشق و با سلامت جسمی و روحی خواهید بود و وضعیت زندگیتان تغییر خواهد کرد

 پس در این شرایط غیر قابل تغییر سوال اساسی این است: من چگونه انسانی می توانم باشم؟

در پاسخ به این سوال و برای تغییر افکار و اعمالتان، شما ابتدا باید ارزشهای زندگی خود را پیدا کنید.ارزشهای زندگی قطب نمایی هستند که شما را به سمت اهدافتان هدایت می کند.

مارتین سلیگمن می گوید:قدرت واقعی ارزشهای انتخابی انسانها در موقعیت های ناکام کننده مشخص می شود و اگر انسان بر اساس ارزشهای خودش رفتار کند احساس یگپارچگی شخصیت کرده و علیرغم ناکامی بیرونی از درون به شدت احساس رضایت وارزشمندی خواهد کرد .

طبق گفته دکتر گلاسر: شکاف بین خواسته و داشته منجر به صدور رفتار خواهد شد که این رفتارها معمولا  رفتارهای عادتی انسانها را تشکیل می دهد. در حالیکه در این مواقع بهتر است انسان ابتدا یک مکث کند و پس از کمی  تامل و صبرآنگاه رفتار کند .در این مکث کوتاه بهتر است فرد به جای خواسته اش “ارزش و هویتی” را که می خواهد داشته باشد را بگذارد در حالیکه  اگر به جای ارزش، خواسته اش را بگذارد ،درمانده  خواهد شد چون رفتارش به جای اینکه در مقابل ارزش هایش قرار بگیرد در مقابل خواسته اش قرار می گیرد ودر نتیجه یکپارچگی اش به خطر می افتد. با تمرین و تکرار این کار ،  کم کم فرد یاد می گیرد که در موقعیت های مختلف بتواند تصمیم درست بگیرد یعنی هوش ارزشی خود را بالا ببرد . ( هوش یعنی توانایی حل مساله یا انتخاب از بین چند گزینه در همان لحظه بروز مشکل).

پس  در حالیکه شکاف بین کودک نابینا(داشته) و کودک سالم(خواسته) را نمی توان حل کرد.

پس سوال بعدی این است : مادر خوب چه ویژگی هایی  دارد؟ و هدف شما این خواهد بود که همین فرزند نابینایتان چگونه میتواند از تمام توانمندیهای خودش استفاده کند.

قدم بعد برنامه ریزی برای رسیدن به اهداف است پس یکی از برنامه هایی که می توانید داشته باشید این است که به  یکی از مراکز و مدارس نابینایی و یا سایر سیستم های حمایتی مراجعه کنید و با مادران آن کودکان ارتباط برقرار کرده وکم کم  توانایی های فرزندتان را کشف کنید و پرورش بدهید.و این یعنی یک حرکت رو به جلوداشتن در مقابل درماندگی کردن ومستاصل شدن.

انتخاب با شماست .اما هر کدام را که انتخاب کنید انتخابتان دستاوردهایی  خواهد داشت که مسيولیت آن دستاوردها نیز با خودتان است و تقصیر را نباید گردن دیگران ، شرایط و … انداخت.

موفق باشید.

بیشتر بخوانید : سیستم خلاق