اختلال سلوک «Conduct disorder»
حدود 70درصد كودكاني كه مبتلا به اختلال بيش فعالي و كم توجهي هستند، علايمي از اين اختلال «ADHD» را در دوره نوجواني ظاهر مي سازند. از اين 70درصد درصد، نيمي از آنان(يعني50درصد آنها) نشانه هاي اختلال سلوك«CD» را بصورت همزمان نشان مي دهند.
مشخصه اختلال سلوك، پرخاشگري و تجاوز به حقوق ديگران است. اختلال سلوك با بسياري از اختلالات ديگر مثل اختلال بيش فعالي و كم توجهي، اختلالات يادگيري و افسردگي همراه است.
علايم اختلال سلوک باید قبل از سن 13 سالگي شروع شوند. وجود 3 رفتار اختصاصي يا بيشتر، از 15 رفتار زير در12 ماه اخير ضروري است.
ملاک های تشخیصیِ اختلال سلوک:
الف) الگوی تکراری و پایدار رفتاری که طی آن حقوق اساسی دیگران، موازین عمده اجتماعی اخلاقی متناسب با قوانین، نقض می شوند که با بروز سه مورد یا بیشتر از ملاک های زیر ظرف 12 ماهه ی گذشته تظاهر می کند و حداقل یک ملاک ظرف 6 ماهه ی گذشته وجود داشته باشد.
پرخاشگری نسبت به انسانها و حیوانات
- اغلب قلدری کرده و دیگران را تهدید یا ارعاب می کند.
- غالباً دعواهای جسمانی را شروع می کند.
- از اسلحه استفاده کرده است که می تواند صدمه جسمانی شدیدی به دیگران وارد کند (مانند چماق، آجر، بطری شکسته، کارد، اسلحه گرم).
- نسبت به دیگران قساوت جسمی نشان می دهد.
- از لحاظ جسمی نسبت به حیوانات، سنگدلی نشان می دهد.
- در عین مواجهه با قربانی، دست به دزدی می زند (مانند دزدی همراه خشونت، کیف قاپی، اخاذی، سرقت مسلحانه).
- فرد دیگری را به زور وادار به رابطه ی جنسی می کند.
تخریب اموال
- تعمداً و به قصد ایجاد آسیب جدی دست به آتش افروزی می زند.
- عمداً وسایل را تخریب می کند (به غیر از آتش افروزی).
- تقلب یا دزدی
- به زور وارد خانه، ساختمان یا ماشین دیگران می شود.
- اغلب برای به دست آوردن اجناس یا منافع و یا فرار از وظایف و تعهدات دروغ می گوید (سر دیگران کلاه می گذارد).
- اشیاء بی ارزش را بدون مواجهه شدن با قربانی می دزدد (مثلاً بلند کردن اجناس از مغازه ها ولی بدون شکستن و ورود غیر قانونی، جعل).
نقض جدی مقررات
- غالباً علیرغم قدغن کردن والدین، شب ها بیرون از خانه می ماند که این حالت پیش از 13 سالگی شروع می شود.
- دست کم دو بار ضمن زندگی با والدین واقعی یا رضاعی شب ها از خانه فرار می کند (و یا یکبار بدون بازگشت برای مدتی طولانی از خانه فرار کرده است).
- غالباً از مدرسه می گریزد که این حالت پیش از 13 سالگی شروع می شود.
ب) آشفتگی رفتار از لحاظ بالینی سبب تخریب چشمگیری در عملکرد تحصیلی، اجتماعی یا شغلی می شود.